Blog

Damwand rond de plek waar het vliegtuig geborgen wordt. Omrop Fryslân

Op het IJsselmeer zijn de werkzaamheden voor het bergen van een vliegtuigwrak begonnen. Er zijn damwanden geplaatst. Het plaatsen van de wanden dient ter voorbereiding op de berging van een vliegtuig dat in de Tweede Wereldoorlog is neergestort en op de bodem van het IJsselmeer ligt.

De wanden vormen een grote bak, 16 kilometer uit de kust van Lemmer. Het meer is daar 4 meter diep, het wrak ligt tot 2 meter onder het zand. Op deze plek wordt het IJsselmeer tijdelijk drooggelegd. De belangrijkste reden hiervoor is dat het vliegtuig bommen aan boord had toen het neerstortte. Er wordt daarom uitgegaan van de meest gevaarlijke situatie.

Het is voor het eerst in de historie dat bij de berging van een vliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog wordt gekozen voor drooglegging met behulp van damwanden. Het wrak werd ontdekt bij het onderzoek dat nodig was voor zandwinningsplannen. Uniek is dat er eerst een damwand om het wrak wordt gebouwd. Daarna wordt het water eruit gepompt. Zo komt het vliegtuig droog te liggen en kunnen ze de bommen verwijderen. Volgens Johan Graas van de Aircraft Recovery Group is dat in Nederland nog nooit eerder gedaan. In april 2014 troffen duikers delen van de Vickers Wellington bommenwerper en wapens aan. Er is voor de berging veel onderzoek gedaan, onder andere door de Aircraft Recovery Group. Dat is een stichting die vliegtuigcrashes in de Tweede Wereldoorlog probeert te reconstrueren.

De Engelse tweemotorige bommenwerper werd op 9 mei 1941 uit de lucht geschoten door een Duitse nachtjager. Van de zes bemanningsleden worden er nog twee vermist. Graas verwacht dat de die nog in het wrak worden aangetroffen.

Het zeekadetkorps uit Lemmer gaat toezicht houden bij de bijzondere berging van een vliegtuigwrak op de bodem van het IJsselmeer, meldt Omrop Fryslân. Er mogen geen schepen in de buurt van de werkzaamheden komen en de zeekadetten zullen overzicht op het scheepsverkeer houden. Waarschijnlijk liggen in het wrak nog bommen en stoffelijke resten van de bemanning.

Het opleidingsschip met de zeekadetten blijft vier weken naast de bouwput in het IJsselmeer liggen. Aan boord zijn minimaal 12 mensen. Het zeekadetkorps zoekt ook nog vrijwilligers tussen de 12 en 26 jaar om te helpen bij de operatie. Zij houden niet alleen toezicht, maar zullen ook koken voor de mensen die aan het werk zijn en het opleidingsschip onderhouden. Het bergen van het vliegtuigwrak begint maandag 29 augustus.

Bedum – Na het succes van de verkoop- en ruilbeurs voor allerhande militaria heeft de organisatie besloten om op zaterdag 19 november 2016 de beurs opnieuw te organiseren. Tijdens de militariabeurs zullen er meerdere zalen worden geopend zodat meer handelaren hun waar kunnen uitstallen. 

Op de beurs in Bedum zal de mogelijkheid worden aangeboden om militaria, zoals emblemen, uniformen, badges, medailles, documentatie, uitrustingsstukken, bajonetten etc. te ruilen of te kopen.

De beurs begint om 09:00 uur en is te bezoeken in het Trefcentrum in Bedum, Professor Mekelstraat 1-5. De entree voor de beurs is 3,00 euro, handelaren kunnen zich aanmelden via de website van Battlefield Tours. Voor aanmelden als handelaar klik hier

Voor meer informatie kijk ook naar de trailer van de militariabeurs:

Twee weken achtereen hadden de gevechten behoord dat de hevigste, die de Canadese militairen zich van het Italië uit de Tweede Wereldoorlog konden herinneren. Maar nu waren alle acties vastgelopen op de akkers bij, niet ver van Rimini. Daar slopen, half september 1944, acht militairen behoedzaam over een heuvelrug, belanden met gereedschap, waarmee ze een onklaar geraakte tank hoopten te repareren. 

Op de terugweg naar hun onderdeel zagen ze haar: een slank, bruin merrieveulen, nog maar een paar maanden oud, gewond, bloedend, wild van angst en uitgehongerd. Voortdurend liep ze in een kring rond het opgezwollen karkas van haar moeder, die was omgekomen in het granaatvuur, dat als een donderbui op Coriano was neergekomen. Omdat de tankmecano’s met haar te doen hadden, vingen ze het arme dier en namen haar mee. Terwijl de soldaten om beurten naast hun wagen liepen en het veulen meetrokken, spraken zij erover, hoeveel het hun zou opleveren en hoe ze dat geld dan zouden opmaken. Maar toen zij zich weer bij hun onderdeel, het 8th Regiment Princess Louise’s New Brunswick Hussars, melden, kwam men tot een meer verheven bestemming voor het dier. Iemand wierp er een keurende blik op en stelde toen prompt voor om het veulen tot regimentsmascotte te bevorderen!

Het werd goed verzorgd en de soldaten scharrelden legerrantsoenen bij elkaar om het jonge paard in leven te houden. Wonderbaarlijk vlug knapte het op en geen sterveling dacht erover om het af te staan. Zij hadden haar intussen de naam “Princess Louise” gegeven, naar prinses Louise Carolina Alberta, de jolige vierde dochter van Koningin Victoria. Het regiment droeg ook haar naam.  Eén van de eerste verzorgers van huzaar E.A. Jackson, die haar er in korte tijd deed uitzien als een glanzend cavaleriepaard.

Louise en Bickerton tijdens een parade, het ‘uniform’ van Princess Louise is op de foto goed te zien.

In februari 1945 kreeg het Eerste Canadese Legerkorps orders zich bij het Eerste Canadese Leger in Noordwest-Europa te voegen. De soldaten dachten er niet aan om het paard achter te laten. In een legertruck werd, zo onzichtbaar mogelijk, een plaatsje ingeruimd. water, voer..wijn – wat heel nuttig kon zijn om haar stil te houden – werden met de militaire uitrusting in de truck geladen; samen met huzaar Jackson ging zij op reis naar andere fronten. Toen het in mei 1945 vrede werd, wachtte zij met de huzaren maandenlang op terugkeer naar Canada.

Princess Louise I met haar veulen Princess Louise II

In Eelde, nabij Groningen was het wachten voor Princess Louise een plezierige belevenis; in de weelderige groende weiden rondom het dorp Eelde werd de “prinses” dik en rond. Toen ze een keer de huzaren voorbij zag marcheren, sprong ze over de afrastering om zich bij hen te voegen! Bij elke parade liep ze mee, glimmend geroskamd, met gekamde manen en tenslotte zelf in een eigen uniform. Een blauwe deken, waarop haar naam, het regimentswapen, het bruine distinctief van de Vijfde divisie, haar medailles voor trouwe dienst en gevechtshandelingen.

Bij een deel van de bevolking van Eelde werd ze al “ons paard” genoemd. In januari 1946 kwam het regiment terug in Sussex (New Brunswick), terwijl de ‘prinses’ in maart met een Nederlands lijnschip in New York aankwam, waar de huzaar Jackson haar stond op te wachten. Er wachtte haar een welkom, zoals in Canada nooit aan een paard ten deel was gevallen. In de loop der jaren nam zij aan een tiental parades deel. Dan leidde een huzaar haar aan de teugels achter de kolonel, de adjudant en de oudste regimentsofficier aan. Wanneer alles stond aangetreden, nam ze haar plaats in op de rechterflank. Was eenmaal het bevel: “geeft…acht!” gegeven, dan verroerde zij geen haar meer! Voor een herdenkingsparade in 1952 werd zij overgebracht naar Eelde. In 1954 zorgde zij voor een trouwe opvolgster. Toen werd een bruin merrie veulentje geboren: het kreeg de naam: “Princess Louise II”. In 1973 – inmiddels 29 jaar oud – was Princess Louise I uitgeteld en stierf. Op een morgen in augustus vond haar begrafenis plaats, naast het oorlogsmonument in Hampton. Onder enorme grote belangstelling wijdde de veldprediker de van inscriptie voorziene steen in, die de laatste rustplaats aangeeft van één van de beroemdste mascottes uit de Canadese militaire geschiedenis.

Terug naar touroverzicht

De wereldwijde tv-zender History Channel maakte al vaker dankbaar gebruik van zijn kennis en levendige manier van vertellen. Historicus Joël Stoppels (31) staat deze zomer dan ook opnieuw geboekt als co-host voor een oorlogsdocumentaire in Duitsland. ‘De gebeurtenissen heb ik uit de boeken,’ vertelt Joël. ‘Maar de menselijke verhalen ken ik uit de eerste hand, van de soldaten en ooggetuigen die daar daadwerkelijk waren.’ De uit Appingedam afkomstige stadjer is gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog. Van de provincie en de stad Groningen weet hij zelfs van uur tot uur hoe de bevrijding verliep. En vooral de individuele ervaringen van mensen hebben een plekje in zijn hart. Joël heeft als verteller het stokje van zijn grootvader overgenomen. ‘Mijn opa was bij de slag om Delfzijl ,’ legt Joël uit. ‘Hij vertelde me al van jongs af aan hierover, zo raakte ik gefascineerd.’

Met zijn zogenoemde battlefieldtours heeft hij al duizenden mensen de ware verhalen verteld bij locaties in binnen- en buitenland. Hij sprak tientallen veteranen, getuigen en nabestaanden over de intense gebeurtenissen, nu 71 jaar geleden. ‘Tijdens een rondleiding met oudere Canadezen in de stad waren we op de Parkbrug, een belangrijke locatie bij de bevrijding,’ legt hij uit. ‘Ik vertelde over de geallieerde soldaten die in het Hoornsediep met bootjes probeerden op te rukken. Een oude mevrouw barstte toen in snikken uit. Hier bleek haar 19-jarige broertje door een Duitse sluipschutter te zijn gedood.

Haar leven lang wist ze alleen dat hij ergens in “the north of Holland” was omgekomen. Nu stond ze op de exacte plek,’ vertelt Joël. ‘Dat soort heftige dingen blijft me wel bij.’ Joël is in het dagelijks leven begeleider bij jeugdinrichting Het Poortje in de stad, parttime naast zijn tours. Maar hij heeft nog steeds veel contact met de, weliswaar slinkende, hoogbejaarde groep militaire veteranen. Opvallend is dat een nieuwe groep luisteraars in opkomst is. ‘Het zijn niet alleen meer de ouderen die meegaan met de battlefieldtours,’ zegt hij. ‘Het valt me op dat ook steeds meer jongeren geïnteresseerd zijn in de indrukwekkende gebeurtenissen van toen.’

Hij vervolgt: ‘Onze bevrijders en verzetsmensen noem ik “the greatest generation”. ‘Wat al die jonge mensen destijds voor ons hebben gedaan is ongelooflijk. Hun verhalen overbrengen is dan ook een eerbetoon aan hen. Zo’n discussie die nu ontstaat over wel of niet herdenken van de Tweede Wereldoorlog is voor mij dan ook onbegrijpelijk,’ zegt hij, die vrijheid daar hebben we nou toch juist voor gestreden. Ik moet denken aan een foto van de achtduizend Amerikaanse graven op de militaire begraafplaats Margraten in Limburg. Er stond bij geschreven: “In Nederland moet je voor alles betalen. Behalve voor onze vrijheid, daar is al voor betaald.” En zo is het natuurlijk ook,’ besluit Joël Stoppels.

Voor Facebookpagina “Echte Groningers” klik hier